Omdat momenteel het voorschrijven en bereiden van medicatie niet veilig is en veel tijd vraagt.

Update: Onze Business Case is Online!

Medicatie voorschrijven en bereiden is niet veilig

Bijna de helft van alle MIP (Meldingen Incidenten Patiëntzorg) heeft direct of indirect betrekking op het voorschrijven en bereiden van medicatie. Dit blijkt o.a. uit een analyse van de MIP registratie van het WKZ.

UMCU breed gaan 32% van alle MIP’s over medicatie. Dit heeft ertoe geleid dat medicatieveiligheid een prioriteitsgebied is in het UMCU.

Ook in de literatuur komt het voorschrijven en bereiden van medicatie naar voren als een van de belangrijkste oorzaken van ongewenste uitkomsten (adverse events) in de patiëntenzorg.

Medicatie voorschrijven en bereiden is niet snel

Het voorschrijven en bereiden van medicatie is een arbeidsintensief proces. Een groot deel van de tijd zit in de simpele handelingen van:

• Opzoeken van doseringen/protocollen en juiste bereidingswijzen
• Het uitrekenen van de doseringen/bereiding en toe te dienen hoeveelheden en
• Het controleren of bovenstaande activiteiten correct zijn uitgevoerd

Dat kan veel beter met slimme “Clinical Decision Support” systemen, CDSS.

Veilig En Snel

Veilig en snel gaat hand in hand. Het proces van voorschrijven en bereiden kan door verschillende maatregelen heel veilig worden. Maar als dit ten koste gaat van snelheid dan treden er twee problemen op:

1. De voorgeschreven therapie kan niet tijdig genoeg worden gestart. Bijvoorbeeld, een eerste gift antibiotica of het opstarten van bloeddruk ondersteuning.
2. Door tijdsdruk gaan de veiligheidsmechanismen omzeild worden en verliezen daarmee hun effect.

Indien echter de veiligheid wordt bereikt door

• het geautomatiseerd toepassen van de juiste protocollen en
• het volledig berekenen van dosering en bereidingshoeveelheden

Dan wordt niet alleen de veiligheid groter maar neemt ook de snelheid van voorschrijven en bereiden toe.

Medicatie Veilig En Snel, het kan!

Medicatie veilig en snel voorschrijven en bereiden, kan echt. Het film fragment, getoond in de Ureka promotie, van het voorschrijven en bereiden van medicatie is real-time opgenomen, met echte gezondheidsprofessionals en tonen een relevant scenario.

Hetzelfde film fragment, hieronder uitgelicht, contrasteert de huidige praktijk van voorschrijven en bereiden zonder CDSS voor opzoeken en uitrekenen met de situatie met CDSS.

Terwijl in de situatie zonder CDSS de arts nog bezig is met het uitzoeken van de juiste dosering van 1 medicament, heeft dezelfde arts met CDSS al 2 medicamenten volledig voorgeschreven.

Ook het bereiden van de medicatie is, in dit getoond veel veiliger en sneller met CDSS vergeleken zonder CDSS.

Medicatie Veilig en Snel, aangetoond door Onderzoek

Het is wetenschappelijk onderzocht dat een CDSS voorschrijven en bereiden van medicatie veel veiliger maakt. Door het volledig automatiseren van dosering berekening blijkt uit eigen onderzoek dat nog slechts 0,05% van alle voorschriften afwijkende doseringen te bevatten die aanpassing behoeven.

Ook efficiency winst is beschreven door het laten uitvoeren van berekeningen via een CDSS. B.v. het berekenen van de totale glucose hoeveelheid (eigen onderzoek) bij pasgeborenen, of het berekenen van een infusie pomp voor medicatie.

Medicatie Veilig En Snel, Wat?

Wat betekent medicatie veilig en snel concreet?

Medicatie voorschrijven en bereiden is een cyclisch proces.

1. Medicatie Formularium: opzoeken van beschikbare producten en doseringen
2. Medicatie Voorschrift: voorschrijven van een medicament
3. Autorisatie/Validatie: autoriseren en valideren van een voorschrift
4. Planning: inplannen van de toediening(-en)
5. Medicatie Bereiding: bereiding en toediening gereed maken van medicatie
6. Registratie: toedienen en registreren van medicatie
7. Evaluatie: evalueren van de effecten van medicatie

Bij dit proces zijn verschillende belanghebbenden. Dit kan worden geïllustreerd door 2 voorbeelden, het voorschrijven en bereiden van een dopamine medicatie pomp en het voorschrijven en een paracetamol zetpil:

• Voorschrijvers:
  • Dopamine iv 6,7 mcg/kg/min 
  • Paracetamol rect 72 mg/kg/dag in 3 x /dag
• Apothekers:
  • DOPAMINE 40 MG/ML INFVLST AMPUL 5ML
  • PARACETAMOL 120 MG ZETPIL
• Verpleegkundigen:
  • Dopamine 5 ml in 45 ml NaCl 0,9%, 1 ml/uur
  • Paracetamol zetpil 08:00, 14:00 en 22:00 uur

Een voorschrift en bereiding kan vanuit verschillende perspectieven worden weergegeven, maar zijn tegelijkertijd onlosmakelijk met elkaar verbonden. B.v. het feit dat een dosering paracetamol 72 mg/kg/dag is en niet afgerond 70 mg/kg/dag komt omdat de beschikbare zetpil 120 mg is en deze niet deelbaar is. Zo zal ook de feitelijke dopamine dosering en bereiding afhankelijk zijn van de concentratie dopamine in de ampul en de stapgrootte van de pompsnelheid.

Indien deze afhankelijkheden en perspectieven niet worden meegenomen in voorschrijven en bereiden kan dit leiden tot praktische problemen:

• Er wordt voorgeschreven in “onhandige” bereidingshoeveelheden.
• Er kan alleen in standaard concentraties worden voorgeschreven.

Veilig en snel betekent dus dat een voorschrift berekend moet worden vanuit beschikbare producten, bereiding en dosering. Deze berekeningen moet bi-directioneel kunnen worden uitgevoerd. Vanuit een dosering moet een bereiding worden berekend, maar vanuit bereidingsmogelijkheden moet ook weer een dosering worden uitgerekend.

Medicatie Veilig En Snel, Hoe?

Het voorschrijven en bereiden van medicatie is dus een cyclische keten van processen. En deze keten van processen is zo sterk als de zwakste schakel.

Een uniform datamodel

De meest effectieve oplossing voor het zwakste schakel probleem is om te zorgen dat er slechts 1 sterke schakel is. Daarvoor is een data model ontworpen waarin zowel

• medicatie product informatie als
• voorschrift gegevens en
• bereidingsinformatie kan worden voorzien.

Vanuit dit model kunnen alle variabelen en rekenregels worden herleid die nodig zijn om:

• De juiste dosering
• De juiste bereiding en
• De juiste toediening te berekenen

Een uniforme rekenmodel

Hetzelfde principe kan worden toegepast op de noodzakelijke berekeningen. In plaats van een keten van berekeningen is er 1 rekenmodel waarbij alle berekeningen bi-directioneel kan uitgevoerd kunnen worden. Een dosering kan worden berekend vanuit een bereiding/toediening en vice versa.

De combinatie van het uniforme data model en rekenmodel zorgt ervoor dat alle aspecten van een voorschrift volledig kunnen worden berekend op een heel veilige en zeer snelle wijze.

Met 1 uniform datamodel en 1 uniforme rekenwijze kan alle medicatie veilig en snel worden voorgeschreven en bereid

Medicatie Veilig En Snel, De Challenge

Als medicatie veilig en snel kan, waarom is het er dan niet overal? Omdat het huidige systeem specifiek geschreven is voor de PICU en NICU en nog niet de volledig gewenste functionaliteit bevat.

Een meer algemeen voorschrijfsysteem wat even veilig en snel werkt is geen toekomst muziek of vaporware. Dit is nu een kwestie van het bij elkaar leggen van verschillende reeds ontwikkelde puzzelstukken.

• Het systeem moet kunnen omgaan met eenheden
• Het systeem moet alle berekeningen kunnen uitvoeren
• Het systeem moet informatie over medicatie hebben
• Het systeem moet de uiteindelijke orders, bereiding en toedieningen kunnen genereren

Met het leggen van de juiste puzzelstukken kan iedereen voor elke patiënt snel en veilig medicatie voorschrijven en bereiden

Ondersteun daarom deze challenge en het leggen van de puzzelstukken en geef je likes!